HATALI ANNE-BABA TUTUMLARI I
Bu hafta hatalı anne-baba tutumlarından Baskıcı ve Otoriter Anne-Baba Tutumu ile Aşırı Hoşgörülü Anne-Baba Tutumu başlıklarını ele almış olacağız.
Çocukların kişiliği, doğduğu günden itibaren ilk başta aileleri daha sonra yaşadığı çevre şekillendirmeye başlar. Özellikle 0-6 yaş okul öncesi dönemde sahip olacağı özelliklerin temelini aile oluşturur. Çocuklar anne ve babalarını gözlemleyerek, taklit ederek yani rol model alarak gelişirler. Bu nedenle anne ve babaların çocuklarına olan doğru ve/veya yanlış tutumları son derece önemlidir. Aile toplumun temelini oluşturan en küçük yapıdır. Bu yapının daha sağlıklı ve sağlam olması aile içi iletişimden yani anne-baba ve çocuk arasındaki sağlıklı iletişimden başlamaktadır. Bu nedenle ebeveynlerin çocuklarına olan davranış ve tutumları en temel unsurdur. Tutum, yaşantı ve deneyimler sonucu oluşan, ilgili olduğu nesne ve durumlara karşı bireyin davranışları üzerinde yönlendirici veya dinamik bir etkiye sahip ruhsal ve sinirsel yönden hazır olma durumudur. Anne ve babanın çocuklara uyguladıkları sağlıklı tutumlar sayesinde; özgüveni yüksek, girişken ve kendiyle barışık bireyler yetişmektedir. Anne-baba tutumları, genel olarak çocuğun yetiştirilmesinde anne ve babanın başvurduğu sözel ve fiziksel iletişimleri kapsar. iletişim, kelimelerden ibaret olmayan içinde bir çok içeriği barındıran önemli bir unsurdur. Çocuklarınızla kurduğunuz iletişimin içeriği kadar üslubu da önemlidir. Bundan yola çıkarak “ebeveynlerin çocuklara olan tutumları nasıldır, nasıl olmalıdır, doğru bilinen fakat çocuklar üzerinde olumsuz etkilere neden olabilecek tutumlar nelerdir?” gelin hep birlikte öğrenelim.
Baskıcı ve Otoriter Anne - Baba Tutumu
Baskıcı ve otoriter anne baba tutumu sergileyen aile katı, kuralcı ve disiplinlidir. Çocuk, anne babanın kurallarını yerine getirme çabasında olduğu için kendini ifade etmekte güçlük çeker. Ailenin belirlediği kurallar ve sınırlar içinde çocukların kendine özgü yapıları adeta yok sayılır. Çocuğun en basit hatası dahi cezalandırılır. Çocuğun en doğal hakları bile çocuğa uslu olmasının karşılığında bir ödül olarak verilir. Otoriter ailede yetişen çocuklar kendine güvensiz, hata yapmaktan korkan ve stresli bir yapıya sahip olabilir. Böyle bir durumda çocuklarınızın davranışların kontrol etmek yerine, kararlarını etkilemeye çalışmak fikirlerinde değişim sağlar.
Aşırı Hoşgörülü Anne – Baba Tutumu
Aşırı hoşgörülü anne baba tutumunu sergileyen ailelerde, yönetim tamamen çocukta olur. Aile tüm hayatını çocuğun istek ve arzusuna göre belirler. Çocuğa neyi yapıp neyi yapmaması gerektiği anlatılmaz. Hiçbir zaman kesin kurallar belirtilmez. Çocuk kendisine zarar verebilecek davranışlarda bile etkili denetimden uzaktır, uyarılmaz. Aşırı hoşgörü çocuğun anne ve babasını denetim altına almasına sebep olur. İstedikleri olmadığı zaman birtakım problemli davranışlar yaratabilir. Eleştiriye açık olmadıkları için kendilerini geliştiremezler. Kuralsızlığa alışan çocuklar, okuldaki kurallarla karşılaşınca okula ve arkadaş çevresine uyum sağlamakta zorluk çekebilirler. Her istediğini elde ettikleri için belli bir süre sonra doyumsuzluk yaşamaya başlarlar. Doyumsuzlukları, ileride zararlı alışkanlıklar edinmelerine sebep olabilir. Bencil, sorumsuz, kırılgan, her dediğinin anında olmasını isteyen, sabırsız, şımarık, antisosyal olabilirler. Sosyal ortama girdiklerinde ve her dediklerinin olmadığını gördüklerinde hayal kırıklığına uğrar, kendi kabuklarına çekilebilir ya da agresif kişiliğe bürünebilirler.