Türkiye’de tüm gözler, açıklanacak eylül enflasyon verisine odaklanmıştı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bugün eylül ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verilerini paylaştı.
TÜFE'deki değişim 2024 yılı Eylül ayında; bir önceki aya göre 2,97, bir önceki yılın Aralık ayına göre 35,86, bir önceki yılın aynı ayına göre 49,38 ve on iki aylık ortalamalara göre 63,47 olarak gerçekleşti.
BEKLENTİLER
AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler, eylül ayında TÜFE'nin yüzde 2,09 artacağı, bir önceki ay yüzde 51,97 olan yıllık enflasyonun ise yüzde 48,11'e ineceğini öngörüyordu.
YILLIK FİYAT ARTIŞI EN FAZLA KONUTTA
Bir önceki yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup yüzde 26,60 ile ulaştırma oldu. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 97,87 ile konut oldu.
2024 YILI EYLÜL AYINDA ARTIŞIN EN YÜKSEK OLDUĞU ANA GRUP EĞİTİM OLDU
Ana harcama grupları itibarıyla 2024 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre azalan ana grup yüzde-0,88 ile haberleşme oldu. Buna karşılık, 2024 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 14,21 ile eğitim oldu.
Endekste kapsanan 143 temel başlıktan (Amaca Göre Bireysel Tüketim Sınıflaması-COICOP 5'li Düzey) 2024 yılı Eylül ayı itibarıyla, 27 temel başlığın endeksinde düşüş gerçekleşirken, 6 temel başlığın endeksinde değişim olmadı. 110 temel başlığın endeksinde ise artış gerçekleşti.
TÜİK’in açıkladığı eylül ayı verisinin ardından, Ensonhaber’e konuk olan Ekonomi Gazetecisi Sadi Özdemir, verinin 2024 hedefleriyle uyumlu olduğunu belirtti.
Özdemir, açıklamasında eylülde konut ve eğitimdeki artışa dikkati çekerek, açıklanan oranın Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) politika faizinin altına düştüğünü de belirterek şu ifadeleri kullandı:
"BEKLENEN ENFLASYONA YAKLAŞIYORUZ"
Küresel risklere ve konut piyasasındaki sorunlara rağmen beklenen enflasyona yaklaşıyoruz. Konut arzı atmadıkça, ne konut fiyatları ne kiralar ne de konut başlığı altında yapılan harcamalar en azından gerçekleşen ortalama enflasyona yakın seyretmiyor. Arz düşük kalıyor. Eğitim harcamalarının yüksek kaldığını görüyoruz. Gıda ve alkolsüz içeceklerde makul seviyeye geldik. Daha müdahale edilmesi gereken alanlar var.
PİYASALAR FAİZ İNDİRİMİNİ BEKLİYOR
Ama bu program kararlılıkla uygulanmak zorunda. Eğer bu yılı hedefe yakın tamamlarsak bir özgüven gelir. 2025'te de herkesin umduğu gibi Merkez Bankası tarafında faiz indirimleri başlayabilir. O sürece girmemiz sadece vatandaşın değil, reel ekonominin, iş dünyasının ve piyasanın hasretle beklediği bir süreç.
ÖZEL KAPSAMLI TÜFE GÖSTERGESİ (B) YILLIK YÜZDE 48,23, AYLIK YÜZDE 3,22 OLDU
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE'deki değişim, 2024 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 3,22, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 36,44, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 48,23 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 64,74 olarak gerçekleşti.
TÜRKİYE’NİN ENFLASYON HEDEFİ
Orta Vadeli Program (OVP), enflasyonun azalması için faaliyetler yürütüyor. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, enflasyonla ilgili son mesajında oranın 2024'te yüzde 40, 2025'te yüzde 20 ve 2026'da yüzde 10'un altına ineceğini beyan etti.
Yeni OVP’nin 2024 enflasyon tahmini yüzde 41,5, 2025 için yüzde 17,5, 2026'da yüzde 9,7 ve 2027'de ise yüzde 7 oldu.
2024 ENFLASYON ORANLARI
TÜFE, ocakta aylık yüzde 6,7 artarak yıllık yüzde 64,86 olmuştu.
Şubatta enflasyon aylık yüzde 4,53 artışla yıllık yüzde 67,07'ye yükselmişti.
Marta ait TÜFE verileri aylık yüzde 3,16 artışla yıllık yüzde 68,50 olarak gerçekleşmişti.
Tüketici Fiyat Endeksi, nisanda aylık yüzde 3,18 artışla yıllık yüzde 69,80 kaydetmişti.
TÜFE mayısta ise aylık yüzde 3,37 artarak yıllık yüzde 75,45’e çıkmıştı.
Tüketici fiyat endeksi haziranda aylık yüzde 1,64 artarak yıllık yüzde 71,60 olmuştu.
TÜFE, temmuzda yüzde 3,23 artış kaydetmiş ve yıllık yüzde 61,78'e gerilemişti.
Enflasyon son olarak ağustosta aylık yüzde 2,47 artarak, yıllık yüzde 51,97 oldu.
