İsveç'in NATO'ya üyelik sürecinin onaylanmasına ilişkin protokol Meclis Genel Kurulu'nda kabul edildi. Protokolün kabul edilmesiyle birlikte İsveç'in NATO'nun 32'inci üyesi olmasının yolu açılmış oldu.
İsveç'in NATO'ya üyelik sürecine ilişkin oylamada AK Parti ve MHP "evet" oyu verdi. Her iki parti de İsveç'in Türkiye'nin beklentilerini büyük oranda karşıladığını vurguladı.
TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı ve AK Parti Ankara Milletvekili ve Fuat Oktay, Türkiye'nin İsveç'in NATO üyeliği sürecindeki kararlı yaklaşımı sayesinde NATO içerisinde terörle mücadele konusundaki farkındalığın da arttığını dile getirerek, "İsveç'in anayasanın da terör örgütlerine destek sağlanmasına yaptırımlar getiren bir değişiklik yaptığını, terörizmle mücadele yasasında yapılan değişiklikle terör örgütüne katılımın ilk kez isveç'te suç haline getirildiğini tespit ettik." dedi.MHP Erzurum Milletvekili Kamil Aydın ise İsveç'in NATO üyeliği konusunda Türkiye'nin endişe, beklenti ve taleplerinin Dışişleri Bakanlığınca yürütülen çalışmalar kapsamında en yetkili ağızlardan dile getirildiğini söyledi. Aydın, "Endişe, beklenti ve taleplerimiz muhattaplarımızca karşılık bulmuş ve hala da bulmaya devam etmektedir. Terörle mücadele ve kutsal değerlerimize yönelik hakaretlerle ilgili kanuni ve anayasal değişiklikler yapılmıştır, yapılmaya devam etmektedir." değerlendirmesinde bulundu.
CHP de NATO'nun genişleme politikasına vurgu yaparak İsveç'in üyeliğine destek verdi. CHP İstanbul Milletvekili Oğuz Kaan Salıcı da Türkiye'nin İsveç'ten taleplerinin yüzde yüz meşru olduğunu belirterek,"Barış ve istikrar ortamını bozan her türlü tehdite karşı NATO'nun caydırıcı gücünü önemsiyoruz. NATO'nun yeni üyelerin katımıyla genişleme politikasını destekliyoruz." açıklamasında bulundu.İsveç'in NATO üyeliğine İYİ Parti ve Saadet Partisi karşı çıktı.
İYİ Parti Grup Başkanı Koray Aydın da, Türkiye'nin, İsveç'in NATO'ya katılımı konusunda vereceği karardan geri dönüş olmayacağını, bir kez "evet" dedikten sonra elindeki tüm müzakere ve pazarlık imkanından yoksun kalacağını savundu.
Yeniden Refah Partisi, Hüdapar ve Türkiye İşçi Partisi, Demokrat Parti, Demokratik Sol Partisi ile DEM Parti de "hayır" oyu kullanan partiler arasında yer aldı.
Protokol Meclis Genel Kurulu'nda kabul edildi ancak süreç tam anlamıyla tamamlanmış değil. Protokolün yürürlüğe girebilmesi için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın onayının ardından Resmi Gazete'de yayınlanması gerekiyor.
İSVEÇ'TEN İLK AÇIKLAMA
İsveç Dışişleri Bakanı Tobias Billström, ülkesinin NATO'ya katılımına ilişkin kanun teklifinin Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulunda kabul edilmesine yönelik, "Bundan sonra da terörizme karşı mücadelemiz Türkiye ile yakın işbirliği halinde sürecek." dedi.
Billström, Dışişleri Bakanlığı konutu önünde düzenlediği basın toplantısında, "TBMM'ye teşekkür ediyorum. Bundan sonra da Türkiye ile NATO'da yakın işbirliği yapacağız. Uzun bir yolculuktu." diye konuştu.
Süreçte, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın onayının beklendiğini belirten Billström, AA muhabirinin, "NATO üyeliğiniz Türkiye ile ilişkilerinize neler katacak? sorusunu şöyle yanıtladı:Doğal olarak TBMM'nin onayı daha önce yaptığımız anlaşmaları değerli kıldı. 2022'de NATO Madrid Zirvesi'nde imzaladığımız Üçlü Muhtıra (Türkiye, Finlandiya ve İsveç) ve daha sonra Vilnius'ta yapılan anlaşmada uzlaşmıştık. Bu anlaşmalar devam ediyor. Bundan sonra da terörizme karşı mücadelemiz Türkiye ile yakın işbirliği halinde sürecek."
ABD: TÜRKİYE HALKI VE HÜKÜMETİNE TEŞEKKÜR
ABD'nin Türkiye Büyükelçisi Jeffry Flake, "Türkiye Parlamentosunun İsveç'in NATO'ya katılımına onay vermesini takdir ediyorum. İsveç'in NATO'ya katılımı ittifakı güçlendirmek için kritik bir adım. Türkiye'nin NATO ittifakına bağlılığı bizim sarsılmaz ortaklığımızı gösteriyor. Türkiye halkı ve hükümetine teşekkür ederim." açıklamasında bulundu.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan da açıklamasında, "Türk Parlamentosunun İsveç'in NATO'ya giriş başvurusunu onaylayan oylamasını memnuniyetle karşılıyoruz. Bu, Başkan Biden için önemli bir öncelikti." ifadelerini kullandı.Jake Sullivan, İsveç'in güçlü ve kapasitesi yüksek bir savunma ortağı olarak katılımıyla NATO'nun daha güçlü hale geleceğini, İttifak'ın daha güvenli olacağını ifade etti.
ALMANYA: ŞİMDİ SIRA MACARİSTAN'DA
Almanya Başbakanı Olaf Scholz, X sosyal medya platformundan yaptığı paylaşımda, TBMM'nin İsveç'in NATO üyeliğini onaylama kararının önemli ve doğru olduğunu vurgulayarak, "Bu karar ittifakımızı güçlendirmektedir. İsveç'in çok yakında Atlantik İttifakına resmen katılabileceğini umuyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
Hükümet Sözcüsü Steffen Hebestreit yaptığı yazılı açıklamada, Alman hükümetinin Türk parlamentosunun İsveç'in NATO üyeliğini onaylama kararını memnuniyetle karşıladığını belirterek, “Bu önemli ve doğru bir karardır.” ifadesini kullandı.Hebestreit, Finlandiya'nın katılımı gibi, İsveç'in yaklaşan katılımının da NATO ittifakını bir bütün olarak daha da güçlendireceğini aktardı.
Bu katılımların Rusya'nın Ukrayna'ya karşı yürüttüğü savaşa doğrudan bir tepki olduğunu belirten Hebestreit, Alman hükümetinin (İsveç’in) katılım sürecinin hızlı bir şekilde tamamlanabilmesini umduğunu kaydetti.
Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada da TBMM'nin bugün önemli bir adım atarak İsveç'in NATO'ya katılımının önünü açtığı belirtildi.
Açıklamada, "İsveç NATO'yu daha güçlü kılacaktır. İsveçli dostlarımızı İttifakta ağırlayabilmemiz için Macaristan'ın kalan adımları tamamlamasının tam zamanıdır." ifadelerine yer verildi.
İSVEÇ'İN NATO'YA ÜYELİK SÜRECİ
İsveç, Ukrayna - Rusya savaşının başlamasının ardından Finlandiya ile birlikte NATO'ya girme kararı almıştı. Ancak Türkiye her iki ülkenin de üyeliğine itiraz etti. İtiraza, iki ülkenin terör örgütleriyle ilişkileri, terör örgütü üyelerinin iade edilmemesi ve Türkiye'ye yönelik silah ambargoları gerekçe gösterildi.
Geçen yıl mayıs ayında Madrid'de yapılan NATO zirvesinde İsveç ve Finlandiya, Türkiye'ye dönük taahhütleri içeren üçlü muhtıraya imza attı. Oluşturulan daimi mekanizma çerçevesinde yükümlülüklerini yerine getirince, Ankara Finlandiya'nın üyeliğine vize verdi.
İsveç'in NATO üyelik işlemleri ise hem yükümlülüklerini yerine getirmediği hem de Kuran-ı Kerim ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'a yönelik provokatif eylemler nedeniyle askıya alındı. Temmuz ayında Vilnius'ta gerçekleşen NATO Zirvesi'nin ardından İsveç'in NATO Katılım Protokollerinin Meclis'e sevk edilmesi kararı alındı.23 Ekim'de de Cumhurbaşkanı Erdoğan, İsveç'in NATO'ya üyelik sürecine ilişkin teklifi Meclis'e gönderdi. Meclis'te bugün yapılan oylamada İsveç'in NATO'ya üyeliğine onay çıktı.
