STRES VE FİZYOLOJİK ETKİLERİ

Abone Ol

Kıymetli takipçiler; geçen hafta da belirttiğimiz gibi çevremizdeki hemen her şey birer stres faktörü olarak karşımıza çıkmaktadır.

Peki bir stres uyaranla karşılaştığı zaman öncelikle vücudumuz nasıl bir tepki veriyor, gelin birlikte değerlendirelim.

Öncelikle strese maruz kalma iki farklı açıdan ele alınmalıdır. Bunlardan birincisi anlık stresle karşı karşıya kalma, ikincisi ise devamlı stresle karşı karşıya kalmadır. Burada şunu da açıklamakta fayda var. Anlık strese maruz kalmanın etkileri devamlı maruz kalmanın etkilerinden çok daha hafiftir. Streste önemli olan stres uyaranlarına ne sürede maruz kaldığımızdır. En uzun süre en fazla zararı en kısa sürede en az zararı ifade eder. Tabi bu noktada bireysel, çevresel ve fiziksel farlılıkları hiçbir zaman unutmamak gerekir. Bu farklar söz konusu olduğunda stresin insan vücudundaki etkileri de farklılaşmaktadır.

Anlık stres uyaranla karşılaştığımız zaman vücudumuzda ortaya çıkan tepkiler;

  • Soluma, hızlı nefes alma
  • Normalin üstünde adrenalin üretme
  • Daha hızlı kalp atışı
  • Kan basıncındaki artış
  • El ve ayaklardaki kanın çekilmesi
  • Vücut metabolizmasında hızlanma
  • Daha hızlı kan pıhtılaşması
  • Mide ve karın bölgesine giden kanda azalma
  • Kaslara giden kan akışında artma
  • Kas gerginliği
  • Tüm duyuların hassaslaşması
  • Mide ve ağırsak fonksiyonunda azalma
  • Beynin daha hızlı çalışması
  • Kısa sürede yargılama
  • Ani ve hızlı karar verme
  • Gelişmiş bellek gücü
  • Daha keskin bir dikkat

Bu sıralamadan da görüleceği üzere bireyin anlık stres uyaranla karşılaşması durumunda vücudun karın, mide, bağırsak bölgelerindeki kan çekilerek kaslara gönderilmektedir. Bunun nedeni ise uyarana karşı tepki verebilme yeteneğimizin arttırması ya da başka bir deyişle vücudun “savaş veya kaç” moduna girmiş olmasıdır.

Anlık streste beyin fonksiyonlarının hızlanmasının altında yatan faktör ise, daha hızlı yargılama ve karar verme süreciyle birlikte anlık stres tehlikesine karşın en kısa sürede nasıl yanıt verileceğinin bulunmaya çalışılmasıdır ki yine burada savaş veya kaç cevaplarından en uygun olarak hangisinin verilebileceği önemlidir. Zihnimiz karşılaştığı durumlarla ilgili savunma mekanizması üretmek üzere programlanmıştır. Stres anındaki tepkiler bunun en önemli göstergelerinden birisidir.

Bizler ister anlık isterse uzun süreli olsun stres uyaranla karşılaştığımız zaman bedenimizde bazı metabolik değişiklikler olmaktadır. Bu değişikliklerin tamamı az önce  sözünü ettiğimiz savaş veya kaç cevabının verilebilmesi için önemlidir.  Haftaya buradan devam..