Alışveriş merkezlerinde, internet sitelerinde bugünlerde çok farklı indirimler görüyoruz. Ürünlerin indirimden sonraki fiyatlarına baktığımızda olması gereken fiyatta satıldığını farkediyoruz. Alışveriş merkezlerinde her vitrinde indirim yazıları var bu da yetmiyor yolumuza tabelalar koyuyorlar hatta elimize el ilanı tutuşturup fiyatları nasıl indirdiklerini gösteriyorlar. Bu heryerde aynı outlet diye tabir edilen ucuzluk mağazalarında da diğer mağazalarda da aynı uygulama var. Fiyat mekanizması arz ve talebin kesiştiği noktada oluşur. Daha anlaşılır bir dille piyasadaki ürünün fiyatını, o ürünün piyasada mağazalarda ne miktarda sunulduğu ve bu ürünlere müşterinin talebinin veya ihtiyacının ne olduğu belirler. Bu noktada bilinçli tüketici alacağı ürüne gerçekten ihtiyacı olup olmadığını sorgulamalı, o ürün için ödeyebileceği parayı veya vazgeçebileceği diğer harcamalarını iyi hesap etmeli. Alışverişe çıktığında müşterinin, algısını değiştirmeye çalışan mağazaların psikolojik fiyatlamalarına ve sözde indirimlerine çok fazla itibar etmemesi gerekir. Karar verme şeklimizi çoğu zaman diğer müşterilerin davanışları ve verdiği bilgiler de etkiler. Bence karar vermenin en güvenli yolu budur. Hem kendi ürün deneyimlerimiz hem de diğer müşterilerin düşünceleri karar aşamasında çok önemlidir.
Peki bu psikolojik algı yönetiminin etkisinden kurtulmak için ne yapmalıyız? Alışveriş alışkanlıklarımızı buna göre değiştirmeliyiz. Bence kredi kartınızı alışverişe herzaman yanınızda götürmeyin. Önce iyice araştırın sonra karar verdikten sonra uygun bir zamanda sadece o ürünü almak için gidin. Kredi kartı limitlerinizi gelirinize göre ayarlatın. Mümkünse tek kredi kartı bulundurun. En önemli noktalardan biri de alacağınız ürüne gerçekten ihtiyacınız var mı ve ürüne vereceğim para gerçekten kaliteyi en uygun fiyata almamı sağlıyor mu sorularına esaslı cevaplar bulmamızdır. Bir ürüne sadece markasından dolayı yüksek bedel ödeyerek bir özenti oluşturmaya çalışmak gibi müşteri şımarıklıkları yapmayın. Bu piyasadaki fiyatların da nedensiz olarak artmasına ve eş değer mal üretenler için de haksız rekabete neden olur. Özellikle 100-200 tl üzerinde alınacak ürünler öncesi anında karar verilmemeli, iyi bir pazar araştırması yapılmalı ve ihtiyaca göre 10-15 günlük sürede alışveriş yapılmalı veya yapılmamalıdır. Pazar araştırması yapmanın birçok yolu var. Bunlardan biri klasik olarak güvenilir mağazaları gezmek ve daha önceki deneyimlerimizle fiyatları kontrol etmektir. Bir diğeri de internet üzerinden müşteri deneyimlerini okuyarak ve çeşitli alışveriş sitelerine göz gezdirerek de detaylı bir piyasa araştırması yapabiliriz.
Dijital pazarlama (İnternetten alış veriş), network marketing(tavsiye yoluyla satış ve kalıcı müşteri memnuniyeti) gibi yeni satınalma modelleri günümüzde klasik mağazacılık anlayışını bitirmek üzere. İnternetten ve networkten yapılan alışverişlerin büyük birçoğunluğunda müşteri memnun olarak alışverişini tamamlıyor. Bu noktada alışveriş yapılan sitelere veya sistemlere güven çok önemli. Bundan üç-beş yıl öncesine gittiğimizde kapkaç suçları çok fazlaydı. Şu anda o suçlar çok azaldı. Çünkü yapılan yasal düzenlemelerle bu tür bir suça karışan kişiler artık ağır cezalar alabiliyorlar. Günümüzde ise bu suçların yerini telefon dolandırıcılığı yöntemleri aldı. Maalesef cezai müeyyidesi az olan bu suçları işleyen suçlular çoğu zaman hukuki eksikliklerden dolayı serbest kalıyorlar. Bu suçları işleyenler her dönemde gündemde olan bir konudan halkın iyi niyetini suistimal diyorlar. Polis teşkilatımız ve ilgili diğer kurumlar sık sık vatandaşları uyarıyorlar, bir farkındalık uyandırıyorlar. İnternetten çok ucuza mal alıp sonra eline hiçbir ürün gelmeyenler veya telefon ile devremülk, sigorta ve benzeri hizmetleri satın almaya çalışırken kredi kartı bilgilerini kaptıranlar son dönemde çok fazla arttı. Tanımadığınız kişilerle bu tip alış verişleri kesinlikle telefonda yapmamanızı tavsiye ederim. Kişisel bilgilerimizi, kredi kartı bilgilerimizi güvenmediğimiz yerlerde vermeyelim. Umarız kapkaç suçlarının neredeyse yokolmasını sağlayan hukuki düzenlemeler, telefon veya internet dolandırıcılığı için de en kısa zamanda hayata geçer.
Bir hadiste şöyle rivayet edilir; " Güvenilir, dürüst tüccar cennette peygamberler, sıddıklar ve şehidlerle beraber olacaktır." - Tirmizi
Sağlıcakla kalın...