Kayseri-Sivas karayolu üzerinde yer alan ve 76 yıldır aralıksız sürdürülen Kültepe-Kaniş-Karum kazıları, bu yıl 77. yılına girdi. Türkiye’nin en uzun soluklu arkeolojik kazı alanlarından biri olan bu tarihî ören yerinde, çalışmalar Kültür ve Turizm Bakanlığı öncülüğünde ve Kayseri Büyükşehir Belediyesi’nin desteğiyle, Ankara Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fikri Kulakoğlu başkanlığında yürütülüyor.
Anadolu uygarlık tarihine dair pek çok sırrı gün yüzüne çıkaran kazılarda bugüne kadar 23 binden fazla çivi yazılı tablet, zarf ve kayıt bulundu. Yaklaşık 4.500 yıl öncesine tarihlenen bu tabletlerde yer alan bilgiler, dönemin ticari ilişkilerinden sosyal yaşama kadar pek çok detayı günümüze taşıyor.
GÜNLÜK TÜRKÇEDE 4.500 YILLIK KELİMELER
Kazı başkanı Prof. Dr. Kulakoğlu, Kültepe’de ortaya çıkarılan tabletlerde kullanılan dilin Asurca olduğunu ve yazıların çivi yazısıyla yazıldığını belirterek, şu dikkat çekici tespiti paylaştı:Tabletlerde çoğunlukla saf Asurca kelimeler yer alıyor. Ancak bazı sözcüklerin bugünkü Türkçeyle hem fonetik hem de anlam bakımından oldukça benzer olduğunu görüyoruz. Bu kelimeler doğrudan Asurca’dan alınmış değil. Daha çok Arapça ve Farsça aracılığıyla Osmanlı ve Selçuklu dönemlerinden itibaren dilimize yerleşmiş ifadeler.
Prof. Dr. Kulakoğlu, bu tarihi bağa örnek olarak günümüzde sıkça kullanılan bazı kelimeleri de paylaştı. “Kira, emlak, şemsiye, akran, esir, mahallinde” gibi ifadelerin yanı sıra, “akşam, kadir, keser, müzakere, reis ve vekil” gibi kelimelerin de Asurca kökenli eşdeğerlerine rastlandığını belirtti.
"DİL, UYGARLIKLAR ARASI KÖPRÜDÜR"
Kültepe tabletlerinin sadece Anadolu’nun ekonomik geçmişine değil, aynı zamanda kültürel ve dilsel evrimine de ışık tuttuğuna dikkat çeken Kulakoğlu, Asurca'nın Sami diller ailesine ait olduğunu ve bugünkü Arapçanın atası sayıldığını söyledi. Türkçede kullanılan birçok kelimenin bu dil ailesinden dolaylı olarak etkilendiğine vurgu yaptı.
77 yıllık kazı serüveni, her yıl yeni bulgularla zenginleşirken, Anadolu’nun kadim geçmişine dair bilgilerimizi de derinleştirmeye devam ediyor.
