Doğu Marmara Bölgesi'nde yatırım yapmak üzere Ekonomi Bakanlığı'ndan 2009-2014 döneminde alınan teşvik belgelerini değerlendiren Doğu Marmara Kalkınma Ajansı - MARKA Genel Sekreteri Dr. Fatih Akbulut, Bölge'de 30 Milyar 790 Milyon TL'lik yatırımı ve 60.750 kişilik istihdamı kapsayan 1.336 adet teşvik belgesi alındığını belirtti.

Genel Sekreter Dr. Akbulut, bu belgelerin 672'sinin Kocaeli, 262'sinin Sakarya, 203'ünün Düzce, 87'sinin Bolu ve 112'sinin Yalova'da yapılan yatırımlar için alındığını ekledi. Türkiye'nin diğer bölgeleriyle kıyaslandığında ise, yatırım tutarı açısından Türkiye'nin tümünde alınan teşvik belgeleri çerçevesinde taahhüt edilen yatırımların toplam tutarının yaklaşık %10'unun, yaratılması beklenen toplam istihdamın da %8'inin Doğu Marmara Bölgesi'nde yer aldığını ifade etti.

Doğu Marmara Bölgesinde 2009-2014 yılları arasında alınan 1.336 adet teşvik belgesinin sektörel dağılımını da açıklayan Dr. Akbulut, 204 adet teşvik belgesi yabancı sermayeli yatırımlar için alınırken, sektörel bazda en fazla teşvik belgesi 5 Milyar 134 Milyon TL'lik yatırımı kapsayan 123 belge ile taşıt araçları sektöründe alınmıştır. Bölgeden alınan tüm belgelerin yaklaşık % 9,5'u taşıt araçları sektöründedir, onu % 5,5 ile turizm sektörü, % 5 ile kimya, % 4 ile enerji ve % 3 ile ticaret-depolama sektörleri izlemiştir” dedi.

Dr. Akbulut, 2012 yılında uygulanmaya başlanan yeni teşvik sistemiyle cari açığın azaltılması ve özellikle yurtiçi üretim kapasitesinin az olduğu (ve dolayısıyla ithalatın yüksek olduğu) ara mallarının üretimini özendirmeyi amaçlayan, sabit yatırım tutarı 50 milyon TL'den fazla olan, Stratejik Yatırım olarak tanımlanan yeni teşvik uygulaması çerçevesinde de Bölgemizde 2'si Kocaeli (petrokimya– 2 Milyar 925 Milyon TL, gemicilik– 69 Milyon TL) ve 1'i Sakarya (ilaç üretimi - 67 Milyon TL) olmak üzere toplam 3 adet Stratejik Yatırım teşvik belgesi alındığını ifade etti.

Bölgemizde alınan teşvik belgeleri kapsamında ‘faiz desteği'nden yararlanma durumunu da değerlendiren MARKA Genel Sekreteri Dr. Fatih Akbulut, 2009-2014/5 yılları arasında alınan teşvik belgelerini incelediğimizde Doğu Marmara Bölgesi'nde yapılan yatırımlar sonucu alınan teşvik belgelerinden 105 tanesinin kredi faiz desteğinden yararlandığını görmekteyiz. Kredi faiz desteğinden yararlanan teşvik belgelerinin 75'i Düzce, 18'i Kocaeli, 8'i Sakarya, 3'ü Yalova ve 1 tanesi Bolu ilinde yapılan yatırımlar sonucu alınmıştır. Kredi faiz desteğinden faydalanılan bu 105 teşvik belgesi kapsamında 5 Milyar 660 Milyon TL'lik yatırım ve 6 Bin 600 kişilik istihdam öngörülmüştür. Düzce haricindeki bölge illerimizin teşvik sistemi kapsamında görece gelişmiş kabul edilen 1. ve 2. Bölgede yer alması neticesinde, bu illerimizde yapılan yatırımlarda faiz desteğinden faydalanılamamaktadır. Ancak yüksek katma değerli öncelikli yatırım konuları, Ar-Ge, çevre ve stratejik konularda yapılacak yatırımlarla birlikte alınacak teşvik belgeleri ile bölgemizdeki tüm illerimizde faiz desteğinden yararlanılması mümkün olup, bu durumda pozitif bir ivme yakalanılabilecektir” dedi.

1 Ocak 2012'den itibaren geçerli olan yeni teşvik sistemi uyarınca Türkiye gelişmişlik düzeyine göre 6 bölgeye ayrılmıştır. Kocaeli 1. Bölge kabul edilirken, Sakarya, Bolu ve Yalova 2. Bölge, Düzce 4. Bölge teşviklerinden yararlanmaktadır. Bölge düzey sayısı arttıkça sağlanan teşviklerin kapsamı büyümektedir. Bölgesel olarak Teşvik edilen sektörler de illere göre belirlenmiştir. İlaveten, ülkemizin ihtiyaç duyduğu belirtilen öncelikli yatırım konuları başlığı altında yer alan yatırımlar için 5. bölge teşviklerinden yararlanacak yeni bir teşvik statüsü getirilmiştir.

Ekonomi Bakanlığı tarafından verilen teşvik belgeleri aracılığı ile yatırımcılar çeşitli destek unsurlarından yararlanmaktadır : Teşvik belgeleri firmalara, KDV istisnası, gümrük vergilerinden muafiyet, vergi indirimi, SGK priminin hazine tarafından karşılanması, yatırım yeri tahsisi, faiz desteği gibi birçok avantaj sunmaktadır.

Teşvik unsurları arasında yer alan, önemli teşvik araçlarından birisi olan faiz desteği ekonomik gelişmişlik sırasına göre daha alt seviye illerden oluşan 3,4,5,6. Bölgede verilmektedir. Bölgemizi oluşturan illerden yalnızca Düzce'de yapılan yatırımlar bölgesel teşvik kapsamı altında TL cinsi kredilerde 4 puan döviz cinsi kredilerde 1 puan olmak üzere kredi faiz desteğinden yararlanabilmektedir. Ancak Öncelikli Yatırım Konuları başlığı altında yer alan yatırımlar da 5. Bölge teşviklerinden yararlanabilmektedir; ayrıca, Ar-Ge ve Çevre yatırımları da teşvik belgesine bağlanması durumunda faiz desteğinden yararlanabilmektedir. Bu kapsamda gelişmişlik seviyesine göre 1. ve 2. Bölgede yer alan illerimiz olan Kocaeli, Sakarya, Yalova ve Bolu'da yapılan yatırımlar da kredi faiz desteğinden yararlanma imkânına sahip olabilmektedir.